Πόσο διαφορετικά, ίσως, να ήταν τα πράγματα σήμερα, αν είχαν εισακουστεί τέτοιες φωνές πριν 42 χρόνια!!!

Τα αγροτικά προβλήματα απασχολούν πολλούς, προπαντός όταν είναι προεκλογική περίοδος.

Όλοι μας λένε ότι άδειασαν τα χωριά μας, κανένας όμως δεν προτείνει ριζικά μέτρα θεραπείας και πολλοί λένε ότι το αγροτικό πρόβλημα είναι άλυτο. Όλοι μας λένε ότι ο αγρότης πρέπει να μείνει στο χωριό, να βελτιωθεί η ζωή του.

Ουσιαστικά δεν κάνουμε τίποτα να το πετύχουμε αυτό και ο ίδιος ο αγρότης καταριέται τα παιδιά του, μην τυχόν και μείνουν στα χωράφια. Πόσες φορές έχουμε ακούσει γεωργούς, γονείς των μαθητών ή μη, να λένε «αν έχει λίγο μυαλό το παιδί μου να φύγει από τα παλιοχώραφα που έφαγαν τη δική μας ζωή. Εργάτης να γίνει, όποια δουλειά να κάνει, εκτός από τη γεωργία». Άλλοι μας λένε: «Προσπάθησε δάσκαλε να μάθεις στον γιο μου λίγα γράμματα να φύγει από το χωριό, κι αν δεν μπορέσω να τον στείλω στο γυμνάσιο, να μάθει καμιά τέχνη να μην τον τρώνε τα χώματα στο χωριό». Και πόσες φορές οι μαθητές μας μάς έχουν πει, όταν τους ρωτούσαμε, γιατί θέλεις να μάθεις γράμματα «…για να μην γίνω γεωργός»!

Ένα κύμα φυγής λοιπόν παρατηρείται: σε κάθε χωριό, που μάταια προσπαθούν με διάφορα κίνητρα να το σταματήσουν λίγοι φιλότιμοι δάσκαλοι αφού τα αντικίνητρα είναι πιο ισχυρά. Και το κύμα της φυγής το συμπληρώνει το σύγχρονο εκπαιδευτικό σύστημα. Κάθε παιδί που θα πάει παραπάνω τελειώνοντας τη στοιχειώδη εκπαίδευση, στη μέση ή την τεχνική (για αγροτική είναι ντροπή και να μιλάμε, γιατί δεν υπάρχει), δεν πρόκειται να ξαναγυρίσει στο χωριό, ή θα μείνει εργάτης σε καμιά πόλη και αργότερα θα πουλήσει και τα χωράφια του πατέρα σε κανέναν γιατρό, δικηγόρο, έμπορο κλπ. –να γιατί χάνει ο αγρότης τη γη του- ή θα γίνει ένας υπαλληλάκος, μπορεί και να σπουδάσει σε ανώτερες σχολές, το χωριό όμως τον έχει χάσει για πάντα. Αν δεν μπορέσει να βγάλει το γυμνάσιο, πράγμα που γίνεται συχνά, θα γίνει ένας αποτυχημένος, ένας τεμπέλης που θα προσπαθεί να ζήσει με διάφορα παρασιτικά επαγγέλματα.

Το αποτέλεσμα: θα μείνουν μετά από λίγο στα χωριά μας οι πνευματικά ανάπηροι, όπως έγινε με την κτηνοτροφία που αν δεν είναι κανένας πνευματικά καθυστερημένος δεν πάει με τα πρόβατα. Και λέμε συνέχεια: πρέπει να μορφωθεί ο αγρότης, θέλουμε μορφωμένους αγρότες.

Η αλήθεια είναι ότι δεν τους θέλουμε μορφωμένους, γιατί αν τους θέλαμε μορφωμένους θα φροντίζαμε να μορφωθούν. Αν μορφωθούν δεν θα μπορούμε να τους εκμεταλλευόμαστε αγρίως, θα αποκτήσουν συνείδηση του εαυτού τους, όπως έγινε και με τους εργάτες. Και απόδειξη ότι δεν θέλουμε μορφωμένους αγρότες είναι ότι δεν τολμήσαμε να κάνουμε γεωργικές σχολές.

Πιστεύουμε ότι αν πάει μια ομάδα αγροτών στα ΚΕΓΕ, αν μια φορά στις 15 η δασκάλα της οικοκυρικής συγκεντρώσει τις γυναίκες να τις μάθει να κάνουν ένα γλυκό ή να κάνουν κονσέρβες ή αν κάπου κάπου τους μιλούμε στα κέντρα επιμόρφωσης ενηλίκων, κοινώς Ν.Ε.Λ.Ε., τους μορφώνουμε. Δεν ξέρω, είμαστε εμείς τόσο αφελείς και τα πιστεύουμε ή είναι αστικές κουτοπονηριές που πασάρουμε στους άλλους νομίζοντάς τους αφελείς. Οι αγρότες μας όμως μας έχουν καταλάβει, άσχετο αν δεν μπορούν να αντιδράσουν. Τι πρέπει λοιπόν να γίνει;

Η λύση είναι μία και μόνη: να ιδρυθεί, παράλληλα με την τεχνική, και γεωργική εκπαίδευση. Όχι εκπαίδευση όμως που να δίνει ξερή γεωργική μόρφωση, αλλά πλατύτερη, που να καλύπτει κάθε τομέα που αφορά το χωριό, τον αγρότη, την αγροτική οικονομία. Ένα είδος αγροτικά γυμνάσια που ο μαθητής θα έχει απεριόριστο βαθμό εξέλιξης. Και τότε θα δούμε πώς γίνεται αποσυμφόρηση από τα γυμνάσια, αφού οι μαθητές θα απαλλαγούν από την τόση άχρηστη ύλη που τους έχουμε φορτώσει, και θα πηγαίνουν όχι μόνο τα αγροτόπαιδα αλλά και πολλά από τα παιδιά των πόλεων.

Να γίνουν στα κεντρικά χωριά κατώτερες γεωργικές σχολές, άλλοι ας τα πουν Γεωργικά Γυμνάσια, τι σημασία έχουν οι λέξεις: και στις αγροτοπόλεις μέσες Γεωργικές σχολές, αλλά και σχολές στελεχών παράλληλα με τα Κ.Α.Τ.Ε., ας πούμε τα Κ.Α.Γ.Ε.

Οι τελειόφοιτοι, εκτός που θα είναι τέλειοι να φέρουν σε πέρας επιστημονικά κάθε γεωργική επιχείρηση, θα είναι και οι πιο κατάλληλοι να εργαστούν σε κάθε τομέα που έχει σχέση με τη γεωργική οικονομία, γεωργικές βιομηχανίες, γεωργικούς συνεταιρισμούς, αγροτικές τράπεζες, Δασαρχεία, υπάλληλοι στις διευθύνσεις Γεωργίας κλπ. Και όσοι έχουν τη σφραγίδα της Δωρεάς και την αγάπη για τη γη μας, να πάνε και στην ανωτάτη. Να βγουν οι Γεωπόνοι μας, οι Δασάρχες από κει μέσα, αλλά και ο κάθε ηγέτης του αγρότη, και όχι από τις πολυκατοικίες. Να ξέρουν με πόσο κόπο και ιδρώτα, ο πατέρας, ο θείος, ο χωρικός, έχει ποτίσει αυτή τη γη. Έτσι, θα την αγαπήσουν, θα αγαπήσουν τον αγρότη και θα φροντίσουν για την υλική και την πνευματική του ανάπτυξη.

Και δεν νομίζω ότι μπορεί κανείς να σκεφτεί τι θα διδαχτεί ο μαθητής σ’ αυτές τις σχολές. Θα αναφέρω ελάχιστα: Εκτός από τη γενική μόρφωση, που θα είναι περίπου η Γυμνασιακή, αλλά απλή, ύλη χρήσιμη και απαραίτητη για τη ζωή, γιατί αυτά που μαθαίνει στη στοιχειώδη είναι ανεπαρκέστατα, αλλά και το παιδί δεν είναι σε κατάλληλη ηλικία, θα μάθει και τόσα άλλα. Αγροτική οικονομία, οικιακή οικονομία, εδαφολογία, τεχνικές μηχανικές γνώσεις αλλά και κάθε γνώση που θα τον βοηθήσει στη δουλειά του. Θα εκπαιδεύονται συστηματικά σε πρότυπα αγροκτήματα, θα έχουν ζώα για να παρακολουθούν τη ζωή τους.

Για να γίνουν όμως αυτά χρειάζονται χρήματα, διδακτήρια, εκπαιδευτικό προσωπικό. Δεν υποτιμά κανείς τις δυσκολίες, όλες όμως μπορούν και πρέπει να λυθούν προτού είναι αρκετά αργά, προτού χαθούν και αυτά τα λίγα γερά πνευματικά στοιχεία που οι ανάγκες της ζωής, φτώχια, πόλεμοι κλπ. δεν τα έκαναν να μορφωθούν και να πάρουν «των οματιών τους» από το χωριό.

Σ’ αυτή τη Σταυροφορία λοιπόν, γιατί σταυροφορία πρέπει να την ονομάσουμε, ας επιστρατευτούμε όλοι και πρώτα οι Δάσκαλοι που ζούμε την κατάπτωση του χωριού. Να κινητοποιηθούν όλοι οι αρμόδιοι, να το νιώσουν οι αγρότες και να το ζητήσουν σαν ένα αναφαίρετο δικαίωμα.

Θέλουμε να μείνει ο αγρότης στο χωριό, αλλά νοικοκύρης. Όχι παρίας, αλλά αφέντης στον τόπο του. Τον θέλουμε πολίτη με ίσα δικαιώματα και όχι μηχανές που να παράγουν πολλά προϊόντα για να τρώνε οι αστοί φτηνά, και θα γίνει αυτό μόνο αν μορφωθεί ο αγροτικός κόσμος.

Μόνο έτσι η αγροτική τάξη θα πάει μπροστά και το χωριό, το κύτταρο αυτό του ελληνικού πολιτισμού, θα προκόψει, δεν θα το καταστρέψουν τα διάφορα καρκινώματα.

Όσοι αγαπούν λοιπόν την Ελλάδα ας εργαστούν γι’ αυτόν τον σκοπό.

Βακάμης Γιάννης, Δάσκαλος

Ἡ φροντίδα τῶν γονέων γιά τήν ἠθική καθαρότητα τῶν παιδιῶν τους

Τα παιδιά σιγά σιγά μεγαλώνουν. Ακούνε τις συμβουλές μας. Είδαν και βλέπουν το παράδειγμα των γονέων.


Χρησιμοποιήσαμε και την πειθαρχία. Τελείωσε το έργο μας; Όχι. Γιατί; Διότι από τη στιγμή που το παιδί θα αρχίσει να γίνεται έφηβος, και περνά τα 12, τα 13, τα 14, τα 15 χρόνια αρχίζουν οι μεγάλοι πειρασμοί. Βγαίνει από το σπίτι περισσότερο. Έρχεται σε επαφή με την κοινωνία, με φίλους, το σχολείο, με τους συμμαθητές τους, με τον κόσμο.


Από το άλλο μέρος αρχίζει να περνά την εφηβική κρίση του. Θέλει βοήθεια. Και κυρίως σ’ ένα σημείο πολλή βοήθεια. Στο σημείο της ηθικής καθαρότητας. «Διαμαρτύρομαι», έγραφε ένας νέος, «εναντίον των παιδαγωγών, των γονέων, των διδασκάλων, γιατί μας αφήνουν αβοήθητους. Έπρεπε και να γνωρίζουν ότι ο νέος είναι δυνατόν να λερωθεί και να μολυνθεί ηθικά».




Τι θα κάνουν οι γονείς;


Α) Να μη πιστεύουν ότι το δικό τους παιδί είναι τελείως αθώο. Σήμερα με την πρόωρη εφηβία των παιδιών, με τη ρυπαρότητα της κοινωνίας, με την πληθώρα των αναγνωσμάτων και των θεαμάτων, σήμερα τα παιδιά γνωρίζουν ενωρίς πολλά πράγματα.


Β) Καθήκον των γονέων είναι να τα προφυλάξουν από πτώσεις. Τι θα κάνουν;


1) Θα μιλήσουν με τρόπο λεπτό για τους ηθικούς κινδύνους. Θα τους εμπνεύσουν την εμπιστοσύνη να τους τα εκμυστηρεύονται όλα, όσα θα ακούσουν. Οι γονείς ας μη εξανίστανται αν ακούσουν να λένε τα παιδιά τους απίθανα πράγματα. Είναι η κοινωνία ρυπαρή. Με υπομονή, με σεβασμό, με φόβο Θεού θα δώσουν ορθές απαντήσεις, σύμφωνα με το θέλημα του Θεού. Θα τους εμπνεύσουν το σεβασμό προς το σώμα τους και την ψυχή τους ότι είναι ναός του Θεού. Θα τους δώσουν κατάλληλα βιβλία να διαβάσουν.


2) Θα παρακολουθήσουν τους φίλους τους. Πρόβλημα, λοιπόν, και η φιλία; Ασφαλώς, μάλιστα πάντοτε η ανεύρεση, η εκλογή ενός καλού φίλου ήταν πράγμα δύσκολο. Διότι οι φίλοι, οι αληθινοί και πραγματικοί φίλοι που να τηρούν όλους τους όρους μιάς ανώτερης φιλίας, είναι τόσο λίγοι. Το πράγμα όμως έγινε σήμερα ιδιαίτερα δύσκολο, μάλιστα στις μεγάλες πόλεις.


Η συγκέντρωση στα μεγάλα αστικά κέντρα ανθρώπων όχι μόνο διαφόρων κοινωνικών καταστάσεων και μορφώσεως, αλλά και ποικίλων ιδεών και πεποιθήσεων και κοσμοθεωρητικής τοποθέτησης, έκανε το πρόβλημα οξύτερο και δυσχερέστερο. Γι’ αυτό και η απόκτηση φίλου στην εποχή μας, που να αναπαύει τελείως τους γονείς και να είναι ήσυχοι ότι το παιδί τους δεν διατρέχει κανένα κίνδυνο από την φιλία του αυτή είναι υπόθεση δύσκολη. Ίσως τα όσα έχουν λεχθεί να βοηθήσουν τους ενδιαφερομένους γονείς και νέους, στην ορθή αντιμετώπιση του σοβαρότατου αυτού προβλήματος.

«Το Μυστήριο του Στεφανώματος», Αρχιμ. Καλλιστράτου Λυράκη (+), Αθήνα 2005

« Κάνε τη καρδιά σου μοναστήρι , xτύπα εκεί το σήμαντρο ... »

" ... θυμήσου, θυμήσου αγαπημένο μου παιδί όλα τα συμβάντα της ζωής μας είναι μέρος της παντελώς άγνωστης οικονομίας του Θεού. Τώρα δεν καταλαβαίνουμε τη σημασία τους, αλλά πιο αργά θα τα καταλάβουμε. Τώρα αισθανόμαστε ότι είμαστε αδικημένοι και λοιδορούμενοι. Αργότερα θα καταλάβουμε ότι από τα πάντα θα μπορούσαμε να έχουμε ένα τεράστιο όφελος : τον ταπεινό λογισμό..Εσύ τώρα να προσπαθήσεις να πλησιάσεις το Θεό όσο πιο πολύ μπορείς με τη προσευχή και τη άσκηση. Τήρησε το κανόνα που σου έχει δώσει ο πνευματικός σου και προσπάθησε να αισθανθείς το Θεό..Κάνε οτιδήποτε για να Τον ζήσεις να Τον βάλεις στη καρδιά σου. Να μαλακώσει η καρδούλα σου, παιδί μου, από το άγγιγμα της χάρης, κάθε στιγμή όταν σκέφτεσαι πόσο πολύ σε αγαπάει ο Θεός και πόσο σε προστάτεψε από το ψυχικό θάνατο, προστατεύοντας σε από τις βρωμιές που φέρνουν οι δαίμονες στο μυαλό των ανθρώπων....Ο γλυκύτατος Ιησούς να είναι πάντα στις σκέψεις σου, να είναι ένα λιμάνι στο οποίο θα επανέρχεσαι ξανά και ξανά ...

Επίσης μη διστάσεις να καλείς τη Παναγία σε βοήθεια όποτε έχεις ανάγκη και όχι μόνο..Να συνεχίσεις το δρόμο σου με θάρρος με πολύ θάρρος. Χάρισε τη καρδιά σου στο Κύριο και Εκείνος θα της δώσει όλες τις βιταμίνες και όλη τη ενέργεια που χρειάζεται για να μη καταρρεύσει. Τίποτε να μη σου φαίνεται δύσκολο..Κάποιος Άλλος αδερφέ κυβερνάει το σύμπαν και όχι οι μεγάλοι του κόσμου τούτου...

Θάρρος, θάρρος , το βλέμμα ψηλά και θα δεις τον Κύριο, όταν θα κλάψεις , όταν θα ψάξεις με λαχτάρα, όταν θα ματώσεις , ίσως θα Τον δεις πως σου απλώνει το στέφανο με το Αγαπητικό και Παρηγορητικό χέρι Του..Μην θλίβεσαι , μη λυπάσαι πιο πολύ από όσο πρέπει, γιατί έτσι δίνεις δικαιώματα στο πονηρό να σε χτυπάει με δύναμη....Κάνε τη καρδιά σου μοναστήρι. Χτύπα εκεί το σήμαντρο, κάλεσε εκεί για αγρυπνία, θυμίασε και ψιθύρισε ακατάπαυτα προσευχές. Ο Θεός είναι δίπλα σου ... ".

( Απόσπασμα από ανέκδοτες επιστολές Αγίου Λουκά Κριμαίας προς πνευματικό του παιδί )

Ο Απόστολος και το Ευαγγέλιο της Κυριακής 23-7-2017

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ Προς Ρωμαίους (ιε΄ 1-7)
Ἀδελφοί, ὀφείλομεν ἡμεῖς οἱ δυνατοὶ τὰ ἀσθενήματα τῶν ἀδυνάτων βαστάζειν, καὶ μὴ ἑαυτοῖς ἀρέσκειν. Ἕκαστος ἡμῶν τῷ πλησίον ἀρεσκέτω εἰς τὸ ἀγαθὸν πρὸς οἰκοδομήν· καὶ γὰρ ὁ Χριστὸς οὐχ ἑαυτῷ ἤρεσεν, ἀλλὰ καθὼς γέγραπται, οἱ ὀνειδισμοὶ τῶν ὀνειδιζόντων σε ἐπέπεσον ἐπ᾿ ἐμέ.Ὅσα γὰρ προεγράφη, εἰς τὴν ἡμετέραν διδασκαλίαν προεγράφη, ἵνα διὰ τῆς ὑπομονῆς καὶ τῆς παρακλήσεως τῶν γραφῶν τὴν ἐλπίδα ἔχωμεν. Ὁ δὲ Θεὸς τῆς ὑπομονῆς καὶ τῆς παρακλήσεως δῴη ὑμῖν τὸ αὐτὸ φρονεῖν ἐν ἀλλήλοις κατὰ Χριστὸν Ἰησοῦν, ἵνα ὁμοθυμαδὸν ἐν ἑνὶ στόματι δοξάζητε τὸν Θεὸν καὶ πατέρα τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ.


Διὸ προσλαμβάνεσθε ἀλλήλους, καθὼς καὶ ὁ Χριστὸς προσελάβετο ὑμᾶς εἰς δόξαν Θεοῦ. Λέγω δὲ Χριστὸν Ἰησοῦν διάκονον γεγενῆσθαι περιτομῆς ὑπὲρ ἀληθείας Θεοῦ, εἰς τὸ βεβαιῶσαι τὰς ἐπαγγελίας τῶν πατέρων, τὰ δὲ ἔθνη ὑπὲρ ἐλέους δοξάσαι τὸν Θεόν, καθὼς γέγραπται· διὰ τοῦτο ἐξομολογήσομαί σοι ἐν ἔθνεσι, Κύριε, καὶ τῷ ὀνόματί σου ψαλῶ. Καὶ πάλιν λέγει· εὐφράνθητε ἔθνη μετὰ τοῦ λαοῦ αὐτοῦ. Καὶ πάλιν αἰνεῖτε τὸν Κύριον πάντα τὰ ἔθνη, καὶ ἐπαινέσατε αὐτὸν πάντες οἱ λαοί. Καὶ πάλιν Ἡσαΐας λέγει· ἔσται ἡ ρίζα τοῦ Ἰεσσαί, καὶ ὁ ἀνιστάμενος ἄρχειν ἐθνῶν· ἐπ᾿ αὐτῷ ἔθνη ἐλπιοῦσιν.
Ὁ δὲ Θεὸς τῆς ἐλπίδος πληρώσαι ὑμᾶς πάσης χαρᾶς καὶ εἰρήνης ἐν τῷ πιστεύειν, εἰς τὸ περισσεύειν ὑμᾶς ἐν τῇ ἐλπίδι ἐν δυνάμει Πνεύματος Ἁγίου. Πέπεισμαι δέ, ἀδελφοί μου, καὶ αὐτὸς ἐγὼ περὶ ὑμῶν, ὅτι καὶ αὐτοὶ μεστοί ἐστε ἀγαθωσύνης, πεπληρωμένοι πάσης γνώσεως, δυνάμενοι καὶ ἀλλήλους νουθετεῖν.
Τολμηρότερον δὲ ἔγραψα ὑμῖν, ἀδελφοί, ἀπὸ μέρους, ὡς ἐπαναμιμνήσκων ὑμᾶς, διὰ τὴν χάριν τὴν δοθεῖσάν μοι ὑπὸ τοῦ Θεοῦ εἰς τὸ εἶναί με λειτουργὸν ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ εἰς τὰ ἔθνη, ἱερουργοῦντα τὸ εὐαγγέλιον τοῦ Θεοῦ, ἵνα γένηται ἡ προσφορὰ τῶν ἐθνῶν εὐπρόσδεκτος, ἡγιασμένη ἐν Πνεύματι Ἁγίῳ.
Ἔχω οὖν καύχησιν ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ τὰ πρὸς τὸν Θεόν.


Ἀπόδοση στη νεοελληνική:
Ἀδελφοί, ἐμεῖς οἱ δυνατοὶ πρέπει νὰ βαστάζωμεν τὰς ἀδυναμίας τῶν ἀδυνάτων καὶ νὰ μὴ περιοριζώμεθα εἰς ὅσα εἶναι ἀρεστὰ εἰς τὸν ἑαυτόν μας. Ὁ καθένας ἀπὸ μᾶς ἂς φροντίζῃ νὰ εἶναι ἀρεστὸς εἰς τὸν πλησίον διὰ τὸ καλόν του καὶ τὴν οἰκοδομήν του, διότι καὶ ὁ Χριστὸς δὲν ἐζήτησε ἐκεῖνα ποὺ ἦσαν ἀρεστὰ εἰς τὸν ἑαυτόν του, ἀλλά, καθὼς εἶναι γραμμένον, Αἱ ὕβρεις τῶν ὑβριστῶν σου ἔπεσαν ἐπάνω μου.
Διότι ὅσα προεγράφησαν, ἐγράφησαν γιὰ τὴν διδασκαλίαν μας ὥστε διὰ τῆς ὑπομονῆς καὶ τῆς παρηγορίας ποὺ δίνουν αἱ γραφαὶ νὰ διατηροῦμεν τὴν ἐλπίδα. Καὶ εἴθε ὁ Θεὸς ποὺ εἶναι ἡ πηγὴ τῆς ὑπομονῆς καὶ τῆς παρηγορίας νὰ σᾶς ἀξιώσῃ νὰ ἔχετε τὸ ἴδιο φρόνημα μεταξύ σας κατὰ τὸ ὑπόδειγμα τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ, ὥστε ὅλοι μαζὶ μὲ μιὰ ψυχὴ καὶ μὲ ἕνα στόμα νὰ δοξάζετε τὸν Θεὸν καὶ Πατέρα τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ.
Διὰ τοῦτο ὁ ἕνας νὰ δέχεται τὸν ἄλλον, ὅπως καὶ ὁ Χριστὸς σᾶς ἐδέχθηκε διὰ νὰ δοξασθῇ ὁ Θεός. Διότι ὁ Ἰησοῦς Χριστός, λέγω, διὰ νὰ φανῇ ὅτι ὁ Θεὸς εἶναι ἀληθής, ἔγινε ὑπηρέτης τῶν Ἰσραηλιτῶν, ὥστε νᾶ πραγματοποιηθοῦν αἱ ὑποσχέσεις ποὺ ἔγιναν εἰς τοὺς πατέρας, τὰ δὲ ἔθνη νὰ δοξάσουν τὸν Θεὸν διὰ τὴν εὐσπλαγχνίαν του πρὸς αὐτά, καθὼς εἶναι γραμμένον, Διὰ τοῦτο θὰ σὲ δοξάζω, Κύριε, μεταξὺ ἐθνῶν καὶ θὰ ψάλλω εἰς τὸ ὄνομά σου. Καὶ πάλιν λέγει: Εὐφράνθητε ἔθνη μαζὶ μὲ τὸν λαόν του. Καὶ πάλιν: Αἰνεῖτε τὸν Κύριον ὅλα τὰ ἔθνη καὶ ὑμνήσατε αὐτὸν ὅλοι οἱ λαοί. Καὶ πάλιν ὁ Ἡσαΐας λέγει: Θὰ ἔλθῃ ἡ ρίζα τοῦ Ἰεσσαὶ καὶ ἐκεῖνος ποὺ θὰ ἐμφανισθῇ διὰ νὰ γίνῃ ἄρχων ἐθνῶν, εἰς αὐτὸν τὰ ἔθνη θὰ ἐλπίζουν.
Εἴθε ὁ Θεὸς τῆς ἐλπίδος νὰ σᾶς γεμίσῃ μὲ κάθε χαρὰν καὶ εἰρήνην, ποὺ προέρχονται ἀπὸ τὴν πίστιν, ὥστε νὰ ἔχετε ἄφθονη τὴν ἐλπίδα διὰ τῆς δυνάμεως τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Ἐγὼ ὁ ἴδιος, ἀδελφοί μου, εἶμαι πεπεισμένος γιὰ σᾶς ὅτι ἤδη εἶσθε γεμᾶτοι καλωσύνην, πλήρεις ἀπὸ κάθε γνῶσιν, ὥστε νὰ μπορῆτε νὰ νουθετῆτε ὁ ἕνας τὸν ἄλλον.
Ἀλλὰ σᾶς ἔγραψα, ἀδελφοί, μὲ τόλμην σὲ μερικὰ σημεῖα διὰ νὰ σᾶς τὰ ὑπενθυμίσω, καὶ τοῦτο ἕνεκα τῆς χάριτος ποὺ μοῦ ἐδόθηκε ἀπὸ τὸν Θεόν, νὰ εἶμαι ὑπηρέτης τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ εἰς τὰ ἔθνη, προσφέρων ὡς θυσίαν τὸ κήρυγμα τοῦ εὐαγγελίου τοῦ Θεοῦ, διὰ νὰ εἶναι ἡ προσφορὰ τῶν ἐθνῶν εὐπρόσδεκτη, ἁγιασμένη διὰ τοῦ Πνεύματος τοῦ Ἁγίου.
Ἔχω λόγον λοιπὸν νὰ καυχῶμαι ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ διὰ τὸ ἔργον ποὺ κάνω διὰ τὸν Θεόν.


ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ Κατά Ματθαίον (θ΄ 27-35)
Τῷ καιρῷ εκείνῳ, ἠκολούθησαν τῷ Ἰησοῦ δύο τυφλοὶ κράζοντες καὶ λέγοντες· ἐλέησον ἡμᾶς, υἱὲ Δαυῒδ. Ἐλθόντι δὲ εἰς τὴν οἰκίαν προσῆλθον αὐτῷ οἱ τυφλοί, καὶ λέγει αὐτοῖς ὁ ᾿Ιησοῦς· πιστεύετε ὅτι δύναμαι τοῦτο ποιῆσαι; λέγουσιν αὐτῷ· ναί, Κύριε. Τότε ἥψατο τῶν ὀφθαλμῶν αὐτῶν λέγων· κατὰ τὴν πίστιν ὑμῶν γενηθήτω ὑμῖν. Καὶ ἀνεῴχθησαν αὐτῶν οἱ ὀφθαλμοί· καὶ ἐνεβριμήσατο αὐτοῖς ὁ ᾿Ιησοῦς λέγων· ὁρᾶτε μηδεὶς γινωσκέτω. Οἱ δὲ ἐξελθόντες διεφήμισαν αὐτὸν ἐν ὅλῃ τῇ γῇ ἐκείνῃ.
Αὐτῶν δὲ ἐξερχομένων ἰδοὺ προσήνεγκαν αὐτῷ ἄνθρωπον κωφὸν δαιμονιζόμενον· καὶ ἐκβληθέντος τοῦ δαιμονίου ἐλάλησεν ὁ κωφός, καὶ ἐθαύμασαν οἱ ὄχλοι λέγοντες ὅτι οὐδέποτε ἐφάνη οὕτως ἐν τῷ Ἰσραήλ.
Οἱ δὲ Φαρισαῖοι ἔλεγον· ἐν τῷ ἄρχοντι τῶν δαιμονίων ἐκβάλλει τὰ δαιμόνια.
Καὶ περιῆγεν ὁ Ἰησοῦς τὰς πόλεις πάσας καὶ τὰς κώμας διδάσκων ἐν ταῖς συναγωγαῖς αὐτῶν καὶ κηρύσσων τὸ εὐαγγέλιον τῆς βασιλείας καὶ θεραπεύων πᾶσαν νόσον καὶ πᾶσαν μαλακίαν ἐν τῷ λαῷ.


Ἀπόδοση στη νεοελληνική:
Τον καιρό εκείνο, ἀκολούθησαν τὸν Ἰησοῦ δύο τυφλοί, οἱ ὁποίοι ἐφώναζαν, «Ἐλέησέ μας, υἱὲ τοῦ Δαυΐδ». Μόλις δὲ ἔφθασε εἰς τὸ σπίτι, ἦλθαν εἰς αὐτὸν οἱ τυφλοὶ καὶ ὁ Ἰησοῦς τοὺς λέγει, «Πιστεύετε ὅτι ἔχω τὴν δύναμιν νὰ κάνω αὐτὸ ποὺ ζητᾶτε;». Λέγουν εἰς αὐτόν, «Ναὶ, Κύριε». Τότε ἄγγιξε τὰ μάτια τους καὶ εἶπε, «Σύμφωνα μὲ τὴν πίστιν σας, ἂς γίνῃ». Καὶ ἄνοιξαν τὰ μάτια τους καὶ εἰς αὐστηρὸ τόνο τοὺς παρήγγειλε ὁ Ἰησοῦς καὶ τοὺς εἶπε, «Προσέχετε, κανεὶς νὰ μὴν τὸ μάθῃ». Αὐτοὶ ὅμως μόλις ἐβγῆκαν, τὸν διεφήμισαν εἰς ὅλην τὴν χώραν ἐκείνην.
Ἐνῷ αὐτοὶ ἔβγαιναν, τοῦ ἔφεραν ἕναν ἄνθρωπον βωβὸν δαιμονισμένον. Καὶ ἀφοῦ τὸ δαιμόνιον ἐκδιώχθηκε, ἐμίλησε ὁ βωβός. Καὶ ἐθαύμασε ὁ κόσμος καὶ ἔλεγεν, "Τέτοια πράγματα δὲν ἐφάνησαν ποτὲ εἰς τὸ Ἰσραήλ".
Οἱ δὲ Φαρισαῖοι ἔλεγαν, «Εἰς τὸ ὄνομα τοῦ ἄρχοντος τῶν δαιμονίων βγάζει δαιμόνια».
Καὶ περιήρχετο ὁ Ἰησοῦς ὅλας τὰς πόλεις καὶ τὰ χωριὰ καὶ ἐδίδασκε εἰς τὰς συναγωγάς των καὶ ἐκήρυττε τὸ εὐαγγέλιον περὶ τῆς βασιλείας καὶ ἐθεράπευε κάθε ἀσθένειαν καὶ κάθε ἀδυναμίαν τοῦ λαοῦ.

Η αγάπη δεν είναι τυφλή, ξέρει να ξεχωρίζει το ουσιώδες.

Η αγάπη δεν είναι τυφλή, ξέρει να ξεχωρίζει το ουσιώδες.

Μερικοί άνθρωποι φοβούνται πως όταν ξεθωριάζει η ομορφιά, ξεθωριάζει κι η αγάπη.
Πόσα λίγα πράγματα γνωρίζουν για την αγάπη για να το πιστεύουν αυτό. Μια άλλη πραγματικότητα, αναφέρει για την αγάπη πως η ομορφιά χάνεται αφού πρώτα χαθεί κι ο τελευταίος κόκκος αγάπης.
Χάνεται όταν οι άνθρωποι νιώσουν εντελώς άδειοι.

Η αγάπη είναι ικανή να μας κάνει τον καθένα ξεχωριστά να αποδεχτούμε τις ατέλειες του άλλου και να νιώθουμε πιο άνετα μ’ αυτές. Κι όταν το κατορθώσουμε αυτό, τότε μόνο θα μπορέσουμε να εξελιχθούμε και να διαγράψουμε μια κοινή πορεία. Παραβλέποντας τις καινούριες ρυτίδες στο πρόσωπό μας, τα μπερδεμένα μαλλιά το πρωί , ή τα περιττά κιλά που πρόσφατα αποκτήσαμε.
Όταν αγαπάμε δεν τα βλέπουμε αυτά τα πράγματα.
Επικεντρωνόμαστε στην εσωτερική ομορφιά του ανθρώπου που επιλέξαμε να έχουμε δίπλα μας, αυτή και μόνο αυτή μένει ανεπηρέαστη από το χρόνο και την ηλικία. Αν τα μάτια είναι ο καθρέφτης της ψυχής μας, τότε φρόντισε να έχεις το πιο καθάριο βλέμμα.
Εκείνο που θα κάνει τους ανθρώπους γύρω σου να ανιχνεύσουν τα συναισθήματα που σε κάνουν μοναδικό. Όσο για τα ψεγάδια, δεν πρέπει να σε απασχολούν και τόσο πολύ. Όλοι μας από τη γέννησή μας κουβαλάμε κάμποσα από αυτά. Είναι ο τρόπος που διάλεξε ο θεός για να εξασφαλίσει την διαφορά, ειδάλλως όλοι θα είμασταν ίδιοι.
Κι αν κάποιος έμαθε να αγαπάει με άλλα κριτήρια, θα πω περαστικά του. Δεν μπορεί να ονομάζει αυτού του είδους τα συναισθήματα αγάπη γιατί έτσι σπηλώνεται η έννοια από κάθε άποψη, χάνεται η αξία της.
Και είναι τόσο πολύτιμη για τον άνθρωπο και τόσο αναγκαία. Όλοι μας στη σφαίρα τη φαντασιακή, λέμε συχνά εκείνος ο ένας που θα έρθει θέλω να είναι έτσι, και να έχει εκείνο κι εκείνο και φυσικά να έχει κι αυτό το τελευταίο. Ξεχνάμε πως η αγάπη δεν μας επισκέπτεται κατά παραγγελία, δεν ξέρεις με λίγα λόγια από που θα σου έρθει.
Κι αυτό που ξεχνάω κατά κύριο λόγο είναι να κάνουμε τον κόπο να κοιτάξουμε πρώτα τον εαυτό μας, να ψάξουμε να βρούμε την ουσία. Και να μη μένουμε μονάχα στο περιτύλιγμα.
Γιατί πρέπει να ξέρουμε πως η αγάπη δεν υπήρξε ποτέ τυφλή, η αγάπη ξέρει να ξεχωρίζει το ουσιώδες.

Παρασκευής Χατζή.

«Εν τω φωτί Σου οψόμεθα φως»!

Η ενέργεια αυτή δεν είναι τόσο απλή. Είναι κάτι, από το οποίο ο Χριστιανός πρέπει να διδάσκεται και να ωφελείται πνευματικά. Τίποτε δεν γίνεται στην Εκκλησία άσκοπα. Τίποτε δεν είναι περιττό. Τίποτε δεν είναι υπερβολικό. Τίποτε δεν είναι ξερός τύπος. Τίποτε δεν είναι χωρίς σημασία και νόημα. Όλα συντελούν, στο να γίνεται η προσκύνηση του Θεού «εν πνεύματι και αληθεία», όπως είπε ο Χριστός στην Σαμαρείτιδα. Έτσι και το άναμμα του κεριού έχει νόημα. Και δεν πρέπει να γίνεται μηχανικά από τον Χριστιανό.


Ανάβοντας το κερί δεν προσφέρομε ...φως στον Χριστό! Δεν το ανάβομε, για να βλέπει ο Χριστός! Δεν έχει ανάγκη ο Χριστός ...τα δικά μας φώτα! ΕΜΕΙΣ έχομε ανάγκη από το φως του Χρίστου! ΕΜΕΙΣ χρειαζόμαστε φως, για να ιδούμε. Τί να ιδούμε; Να ιδούμε ΤΟ ΠΡΟΣΩΠΟ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ! Αυτός είναι η πηγή του αληθινού φωτός! Μόνο από Αυτόν μπορεί να φωτισθεί η ψυχή μας! Και γι΄ αυτό ανάβομε το κερί: Για να Τον παρακαλέσουμε να μας φωτίσει με το φως του Προσώπου Του. «Εν τω φωτί Σου οψόμεθα φως»!

Το άναμμα του κεριού είναι αφορμή, να εκφράσει ο πιστός την ευγνωμοσύνη του στον Χριστό γιατί τον αξίωσε να γνωρίσει το ΦΩΣ το ΑΛΗΘΙΝΟ" και τον ελευθέρωσε από το θανατηφόρο σκοτάδι της άγνοιας του θελήματος του Θεού από το σκοτάδι της αμαρτίας. Το φως του κεριού είναι μια υπόμνηση του λόγου του Χρίστου: «Εγώ ειμί το φως του κόσμου" ο ακολουθών εμοί ου μη περιπατήση έν τη σκοτία, αλλ' έξει το φως της ζωής» (Ίω. 8,12). Μακριά από τον Χριστό και έξω από την Εκκλησία υπάρχει ΣΚΟΤΑΔΙ. Και «ό περιπατών έν τη σκοτία, ούκ οίδε που υπάγει» ...;

Το άναμμα του κεριού είναι ακόμη σύμβολο της προσευχής μας μέσα στην Εκκλησία. Όπως το κερί καίει συνεχώς, χωρίς διαλείμματα, και σκορπίζει το ιλαρό του φως, έτσι ασταμάτητα και με αμείωτη ένταση πρέπει να ενεργείται η προσευχή στις καρδιές μας κατά την παραμονή μας μέσα στην Εκκλησία. Ανάβοντας το κερί στο μανουάλι, πρέπει να ανάβει μέσα μας ο ζήλος, να προσευχηθούμε αληθινά- χωρίς άσκοπη περιφορά των οφθαλμών μας εδώ κι εκεί" χωρίς κουβεντούλα με τους άλλους, που σαν ορμητικό ρεύμα αέρος σβήνει την τρεμάμενη φλογίτσα της προσευχής μας ...;

Το αναμμένο κεράκι μας, τέλος υποδηλώνει κάτι πολύ βαθύ και σημαντικό. Το κερί, όσο είναι αναμμένο, λειώνει. Δεν είναι δυνατόν να καίει και να φωτίζει, χωρίς να λειώνει! Έτσι και ο Χριστιανός, ΓΙΑ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΦΩΣ, που λάμπει «έμπροσθεν των ανθρώπων» προς δόξαν του ονόματος του Θεού, ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΕΧΕΙ ΠΝΕΥΜΑ ΘΥΣΙΑΣ. Χωρίς κόπο και προσφορά θυσίας, δεν μπορεί να υπάρξει φως, που καταλάμπει και διαλύει τα ποικίλα σκοτάδια του κόσμου.

Το αναμμένο κερί είναι μια μικρή θυσία. Θυσία δοξολογίας. Θυσία αινέσεως. Θυσία ικεσίας. Σε Εκείνον που είναι το Φώς του Κόσμου, στον Χριστό. Και στους αγίους Του. Που και αυτοί έγιναν φως, και οδηγοί του κόσμου.

Με αυτούς τους λογισμούς πρέπει να ανάβει ο Χριστιανός το κερί του, εφ' όσον θέλει να μην είναι δούλος τύπων, αλλά να χρησιμοποιεί τους «τύπους», για να ανεβάζει ΝΟΥ καί ΚΑΡΔΙΑ στον Θεό.

Ἡ Φιλοκαλία, ὁ μηδενισμός καί ἡ κρίση

Σέ περιόδους μεγάλων κρίσεων στούς λαούς, ἡ κύρια ἐργασία τοῦ διανοούμενου ὀφείλει νά εἶναι ἡ ἀνάδειξη ἐκείνων τῶν στοιχείων τοῦ πολιτισμοῦ καί τῶν παραδόσεων πού μποροῦν νά βοηθήσουν στήν ἀνάταξη τῆς συλλογικῆς κατάθλιψης καί τήν ἀναζωπύρωση τῶν ἑστιῶν δημιουργικῆς δράσης.


Αὐτό ἀκριβῶς ἔκαναν αἴφνης ἄνθρωποι σάν τόν Χέγκελ ἤ τόν Γιάσπερς σέ ἀντίστοιχα πολύ δύσκολες στιγμές τοῦ ἔθνους τους. Ἄλλωστε τό νά κατηγορεῖ ἡ Ἰνδία τόν ἰνδουισμό ἤ τό Ἰράκ τόν μουσουλμανισμό γιά τίς κακοτυχίες τους, αὐτό μόνο σέ βαθύτερη παρακμή, λόγω ἀπελπισίας, θά μποροῦσε νά ὁδηγήσει. Σέ στιγμές κρίσης, λοιπόν, ἀναζητοῦμε καταρχήν τά στοιχεῖα ἐκεῖνα πού ἐπιτρέπουν τήν ἀναγέννηση καί τήν ἐλπίδα. Ἄραγε αὐτό εἶναι πού κάνει ὁ Στέλιος Ράμφος μέ τό τελευταῖο του βιβλίο, ὅσο καί μέ τό μπαράζ τῶν συνεντεύξεων ποῦ ἀκολούθησε;


Στήν εἰκοσαετία πού διδάσκω στήν τριτοβάθμια θεολογική ἐκπαίδευση, στήν Ἑλλάδα καί στό ἐξωτερικό, ἔχω συναντήσει μόλις δύο ἤ τρεῖς ἀνθρώπους πού ἔχουν διαβάσει ὁλόκληρη τή Φιλοκαλία. Τό βιβλίο αὐτό, πού δημιουργήθηκε ἀπό μοναχούς γιά μοναχούς, ἐκδόθηκε μετά τό '60 στήν Ἑλλάδα καί διαβάστηκε γενικῶς ἐλάχιστα. Τό πρόβλημα ὡστόσο εἶναι πώς τό περιεχόμενό του ἐλάχιστα ταυτίζεται μέ αὐτό πού προτείνει ὁ Ράμφος.




Καταρχήν ἡ Φιλοκαλία δέν περιέχει μόνο μία ἀνθρωπολογία, ἀλλά σειρά ἀνθρωπολογιῶν, μέ σημαντικές διαφορές μεταξύ τους, οἱ ὁποῖες ἀνταποκρίνονται στή μακρά ἐξέλιξη δεκατεσσάρων αἰώνων: εἶναι ἐντελῶς διαφορετική ἡ Πλατωνίζουσα καί καθαρά νοησιαρχική ἀνθρωπολογία καί γνωσιολογία τοῦ συγγραφέα τῶν ἀπόψεων τοῦ Ἀντωνίου ἤ τοῦ Εὐάγριου (Νεῖλος ὁ Ἀσκητής), ἀπό τή μυστηριοκεντρική ἀνθρωπολογία τοῦ Μάρκου τοῦ Ἀσκητῆ, ἤ τόν ἐσωτερισμό τοῦ Μακάριου, ἤ ἀκόμα, φυσικά, ἀπό τόν μοντέρνο ψυχοσωματικό ὁλισμό τοῦ Μαξίμου τοῦ Ὁμολογητῆ καί τήν ἱερή σωματοκεντρικότητα τοῦ Γρηγορίου Παλαμᾶ.



Εἶναι ἐντελῶς παράδοξη ἄλλωστε ἡ θέση τοῦ Ράμφου πώς ὁ ἀνατολικός χριστιανισμός δέν διαθέτει κἄν ἀνθρωπολογία: ἡ ἀπόλυτη ἰσότητα καί ἀκεραιότητα τῶν δύο φύσεων τοῦ Χριστοῦ στή Δ' Οἰκουμενική Σύνοδο, καθώς καί ὁ μακρύς ἀντί-μονοφυσιτικός ἀγώνας, πού κατέληξε στή λαμπρή διατύπωση τῆς ἀπόλυτης ἐλευθερίας τῆς ἀνθρώπινης βούλησης, γιά πρώτη φορά στήν Ἱστορία, στόν Μάξιμο τόν Ὁμολογητή καί τή Στ' Οἰκουμενική Σύνοδο, ἐνάντια στήν παθητικότητα τῆς βουδιστικῆς Ἀνατολῆς, θά ἀρκοῦσαν γιά νά τό ἀποδείξουν αὐτό. Ὑπάρχει μιὰ διαδικασία ὡρίμανσης τῆς ὀρθόδοξης ἀνθρωπολογίας, τῆς ὁποίας τά ἴχνη φαίνονται καί στή Φιλοκαλία καί πρός τήν ὁποία σήμερα στρέφεται τό ἐνδιαφέρον πολλῶν εἰδικῶν στή Δύση.


Πέραν αὐτῶν καμιά πρωτοκαθεδρία τοῦ αἰσθήματος δέν ἐπιτρέπει ἡ Φιλοκαλία. Τόσο τό αἴσθημα ὅσο καί ὁ νοῦς περιορίζονται, στή διαδικασία τῆς προσευχῆς, τόσο ὅσο χρειάζεται γιά νά ἀποφευχθεῖ ἡ πιθανή εἰδωλοποιητική τους λειτουργία - κυρίως μάλιστα τοῦ αἰσθήματος! Παραμένει βεβαίως παράδοξη ἡ θέση τοῦ Ράμφου πώς μηδενιστής εἶναι ὁ ἄνθρωπος τοῦ αἰσθήματος• κατά τόν Χάϊντεγκερ (στό ἔργο του γιά τόν Νίτσε) αἰτία τοῦ μηδενισμοῦ εἶναι μᾶλλον, ἀντιθέτως, ἡ αὐτοτοποθέτηση τοῦ σκεπτόμενου ὑποκειμένου ὡς προϋπόθεση κάθε ἀντικειμενικῆς μεταφυσικῆς του Εἶναι - καί ἡ βούληση γιά δύναμη πού ἀκολουθεῖ. Ὁ ἄνθρωπος τοῦ αἰσθήματος δέν εἶναι μηδενιστής, ἀντίθετα πιστεύει σέ ἀξίες. Γίνεται μηδενιστής ὅμως ὅταν γίνει φίλαυτος, ὅταν χάσει δηλαδή τήν κοινότητα. Ἀλλά αὐτός ὁ «θερμός» μηδενισμός θεραπεύεται μᾶλλον πιό εὔκολα ἀπό τόν «ψυχρό» μηδενισμό τοῦ λογικισμοῦ.


Τό μεγαλύτερο ὅμως σφάλμα εἶναι τό νά ταυτίζει κανείς τή Φιλοκαλία μέ τόν ὀρθόδοξο χριστιανισμό ἐν γένει, ἤ ἀκόμα μέ τόν τρόπο βίωσης τῆς εὐχαριστιακῆς κοινότητας ἀπό μέρους τῶν πιστῶν ἀνά τούς αἰῶνες. Ὑπάρχει σχέση ἀλλά ὄχι ταύτιση. Πέραν αὐτοῦ, ἄλλωστε, γιά νά μείνουμε στό θέμα μας, ἡ Ἑλλάδα κατά τόν τελευταῖο αἰώνα ὑπέφερε πολύ περισσότερο ἀπό τόν ἠθικισμό, τόν εὐσεβισμό καί τόν νομικισμό πού ἔφεραν κάποιες ὀργανώσεις, παρά ἀπό τή Φιλοκαλία, πού ἀγνοεῖ ὅλα τά παραπάνω!


Ποιά εἶναι τά στοιχεῖα τῆς Φιλοκαλίας ὅμως πού θά μποροῦσαν νά βοηθήσουν μιὰ σύγχρονη ἀνθρωπολογία ἡ ὁποία θά μποροῦσε ἐπίσης νά ὁδηγήσει καί σέ ἱστορική ἀνάπτυξη; Ἀναφέρω μερικά ἐπιγραμματικά: ἡ ἔμφασή της στήν ἀνάγκη ρεαλιστικῆς αὐτογνωσίας (κάτι στό ὁποῖο περιλαμβάνεται καί τό ἀσυνείδητο), ἡ ἔμφαση στήν ἀνάγκη κοινωνικοποίησης τοῦ φίλαυτου θελήματος, ὁ τελικός τονισμός τῆς ψυχοσωματικῆς ὑφῆς τοῦ ἀνθρώπου καί ἡ ἀνάγκη ψυχοσωματικῆς μετοχῆς/συναλήθευσης τοῦ ἀνθρώπινου ὅλου, ἡ ἀποφασιστική συναίρεση ἀτομισμοῦ-κοινωνικότητας καί συν-εὐθύνης ὅλων γιά ὅλα καί ὅλους. Δέν εἶναι καλύτερα νά ἀρχίσουμε νά συζητοῦμε αὐτά παρά ὁτιδήποτε ἄλλο;


Λουδοβῖκος Νικόλαος (Πρεσβύτερος)


(Ὁ π. Νικόλαος εἶναι ἀναπληρωτής καθηγητής στήν Ἀνώτατη Ἐκκλησιαστική Ἀκαδημία Θεσσαλονίκης, ἐπισκ. καθ. στό Ὀρθόδοξο Ἰνστιτοῦτο τοῦ Κέμπριτζ, ἐπίκ. καθ. στό Πάν/μιο Οὐαλίας)

Τελικά είναι χρήσιμα τα φυλαχτά, η μήπως είναι επικίνδυνα;

Πολλοί άνθρωποι φέρουν φυλαχτά πάνω τους. Είναι πολύ παλιά η παράδοση αυτή…
Τα φορούν για να προστατεύονται από το κακό. Χρειάζεται όμως μια ιδιαίτερη προσοχή στο θέμα αυτό. Πολλοί άνθρωποι τα φυλαχτά τα θεωρούν μαγικά, ότι δήθεν έχουν κάποιες δυνάμεις ανώτερες εξισώνοντας τα λανθασμένα με την ίδια τη θεότητα. Και σ’ αυτό το κεφάλαιο επικρατεί μεγάλη άγνοια.
Οι χριστιανοί μπερδεύουν διάφορες χριστιανικές αντιλήψεις με δοξασίες, δεισιδαιμονίες και θεία αντικείμενα (όπως ζέον, ευχέλαιο κι άλλα) προκειμένου να πετύχουν να αποκτήσουν ένα φυλαχτό.
Τα φυλαχτά είναι υφάσματα διαφόρων σχημάτων, τετράγωνα ή τρίγωνα που μέσα τους περιέχουν διάφορα αγιωτικά είδη, λαδάκι κανδήλας, σταυρολούλουδα, κηρομαστίχη από τα εγκαίνια ναού ή από τη λευκή στολή του αρχιερέως που τέλεσε τα εγκαίνια, τεμάχια λειψάνων από άμφια αγίων, ή από τις παντόφλες αγίων που κατά παράδοση ως εκ θαύματος φθείρονται. Εκτός των ανωτέρω φυλαχτών τα οποία συνήθως οι χριστιανοί μας προμηθεύονται από τα ιερά μοναστήρια υπάρχουν και άλλα φυλαχτά τα οποία κυκλοφορούν στους μάγους κι ακόμη σε πανηγύρια που είναι φτιαγμένα από διάφορα είδη μαντικής τέχνης, όπως από πτερά και κόκκαλα νυκτερίδας, σκόρδο, ρίγανη, από πουκάμισο φιδιού κ.ά. Αυτά φυσικά τα φυλαχτά είναι επικίνδυνα για όσους τα φορούν και χρειάζεται προσοχή ποιος τα διακινεί και για ποιο σκοπό. Καλύτερο φυλαχτό στο στήθος του πιστού ανθρώπου είναι ο τίμιος Σταυρός.
Υπήρχε δε συνήθεια παλαιότερη ο επιστήθιος σταυρός να είναι κατασκευασμένος με κατάλληλη υποδοχή για την τοποθέτηση μέσα σ’ αυτόν διαφόρων αγίων λειψάνων ως ευλογία. Ο τρόπος όμως αυτός διανομής των ιερών λειψάνων σε διαφόρους ανθρώπους ανευλαβείς οδήγησε την Εκκλησία να σταματήσει νωρίς αυτή την παράδοση από φόβο βεβηλώσεως των οσίων και ιερών και δη των ιερών λειψάνων της πίστεώς μας. Η χάρη του Σταυρού και μόνο του σχήματός του φυγαδεύει τα δαιμόνια και είναι ότι καλύτερο για φυλαχτό1.
Ο Γέροντας Παΐσιος ερωτώμενος για τα φυλαχτά έλεγε: «Καλύτερα να δίνετε σταυρουδάκια, όταν σας ζητούν φυλαχτό. Μην κάνετε φυλαχτά, γιατί και οι μάγοι τώρα κάνουν φυλαχτά. Βάζουν απ’ έξω καμμιά εικονίτσα ή σταυρό, αλλά μέσα έχουν διάφορα μαγικά. Βλέπουν οι άνθρωποι την εικόνα ή τον σταυρό και μπερδεύονται. Να, πριν από μέρες μου έφεραν ένα φυλαχτό από έναν Τούρκο Ιμπραήμ, που είχε και σταυρό κεντημένο επάνω. Έχω μάθει και για έναν αθεόφοβο ότι τυλίγει διάφορες εικονίτσες και μέσα βάζει τρίχες, ξυλάκια, καρφίτσες, χάνδρες κ.λπ. Όταν η Εκκλησία τον ήλεγξε, είπε: «είμαι μέντιουμ», γιατί είναι ελεύθερα τα μέντιουμ, και έτσι κάνει ό,τι θέλει. Είπα σε κάποιον που είχε πάθει ζημιά από αυτόν: «Να πας να εξομολογηθείς, γιατί δέχεσαι επιδράσεις δαιμονικές». Πήγε, εξομολογήθηκε. Έρχεται μετά και μου λέει: «Δεν ένιωσα καμμιά διαφορά». «Βρε, μήπως έχεις τίποτε επάνω σου απ’ αυτόν τον πλανεμένο;», τον ρωτάω. «Ναι, λέει, έχω ένα μικρό κουτάκι σαν μικρό Ευαγγέλιο». Το παίρνω, το ανοίγω και βρίσκω μέσα διάφορες εικονίτσες τυλιγμένες. Ξετυλίγω-ξετυλίγω και πιο μέσα είχε κάτι χάντρες, κάτι τρίχες, κάτι σαν ξύλα! Το πήρα και ελευθερώθηκε ο άνθρωπος. Βλέπεις τι τεχνίτης είναι ο διάβολος!» 2. Και συνέχισε ο Γέροντας λέγοντας: «Φορούν οι καημένοι άνθρωποι κάτι τέτοια φυλαχτά, δήθεν για να βοηθηθούν, και ταλαιπωρούνται. Αυτά πρέπει να τα κάψουν και να παραχώσουν την στάχτη ή να τα πετάξουν στην θάλασσα και να πάνε να εξομολογηθούν.


Έτσι μόνον ελευθερώνονται. Είχε έρθει στο Καλύβι ένας νεαρός που είχε πολλά προβλήματα και βασανιζόταν σωματικά και ψυχικά πάνω από τέσσερα χρόνια. Ζούσε αμαρτωλή ζωή και τον τελευταίο καιρό είχε κλεισθεί στο σπίτι του• δεν ήθελε να βλέπει άνθρωπο. Δυο φίλοι του που έρχονταν τακτικά στο Άγιον Όρος, τον έπεισαν μετά από πολλές δυσκολίες να τον πάρουν μαζί τους στο Όρος, με σκοπό να τον φέρουν στο Καλύβι. Στην διαδρομή από την Ουρανούπολη μέχρι την Δάφνη, κάθε φορά που το καράβι έπιανε σε σκάλα μοναστηριού, ο νεαρός σωριαζόταν κάτω. Οι φίλοι του με τους πατέρες που ήταν στο καράβι προσπαθούσαν να τον συνεφέρουν λέγοντας την ευχή. Με πολλή δυσκολία έφθασαν στο Καλύβι.
Ο καημένος μου άνοιξε την καρδιά του, μου μίλησε για την ζωή του. Είδα ότι βασανιζόταν από κάποια δαιμονική επήρεια. Του είπα να πάει να εξομολογηθεί εκεί σε έναν πνευματικό, να κάνει ό,τι του πει, και θα γίνει καλά. Πράγματι πήγε και εξομολογήθηκε. Όταν μπήκαν στο καράβι, για να επιστρέψουν, είπε στους φίλους του ότι ο πνευματικός του είπε να πετάξει στην θάλασσα το φυλαχτό που του είχε δώσει κάποιος γνωστός του και το φορούσε επάνω του, αλλά του ήταν αδύνατο να το κάνει. Όσο κι αν οι φίλοι του τον παρακαλούσαν να σηκωθεί να το πετάξει, εκείνος έμενε σαν άγαλμα. Δεν μπορούσε να σηκωθεί από το κάθισμα.
Τότε τον έπιασαν και με πολύ κόπο τον έβγαλαν έξω στο κατάστρωμα. Με την βοήθεια τους ο νεαρός κατάφερε να βγάλει το φυλαχτό και να το αφήσει να πέσει στην θάλασσα, γιατί δεν είχε την δύναμη να το πετάξει. Αμέσως αισθάνθηκε να ελευθερώνονται τα χέρια του και το ταλαιπωρημένο σώμα του απέκτησε δύναμη. Άρχισε από την χαρά του να χοροπηδά στον διάδρομο γεμάτος ζωντάνια και να δοκιμάζει την δύναμη των χεριών του στα σίδερα και στα τοιχώματα του πλοίου»3.


Τέλος, τα φυλαχτά από μόνα τους δεν σώζουν, εάν δεν υπάρχει πίστη στο Θεό, συνοδευομένη από τη συμμετοχή στα ιερά μυστήρια της Ορθοδόξου Εκκλησίας. Τα φυλαχτά είναι μέσα ιερά προς σωτηρίαν, δεν είναι μόδα. Είναι δε και αυτά τα φυλαχτά μεταδοτικά της χάριτος του Θεού.

Ο Απόστολος και το Ευαγγέλιο της Κυριακής 9 Ιουλίου 2017

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ (Ρωμ. ι´ 1-10)
Αδελφοί, ἡ μὲν εὐδοκία τῆς ἐμῆς καρδίας καὶ ἡ δέησις ἡ πρὸς τὸν Θεὸν ὑπὲρ τοῦ ᾿Ισραήλ ἐστιν εἰς σωτηρίαν· μαρτυρῶ γὰρ αὐτοῖς ὅτι ζῆλον Θεοῦ ἔχουσιν, ἀλλ᾿ οὐ κατ᾿ ἐπίγνωσιν.
᾿Αγνοοῦντες γὰρ τὴν τοῦ Θεοῦ δικαιοσύνην, καὶ τὴν ἰδίαν δικαιοσύνην ζητοῦντες στῆσαι, τῇ δικαιοσύνῃ τοῦ Θεοῦ οὐχ ὑπετάγησαν. Τέλος γὰρ νόμου Χριστὸς εἰς δικαιοσύνην παντὶ τῷ πιστεύοντι. Μωϋσῆς γὰρ γράφει τὴν δικαιοσύνην τὴν ἐκ τοῦ νόμου, ὅτι «ὁ ποιήσας αὐτὰ ἄνθρωπος ζήσεται ἐν αὐτοῖς»· ἡ δὲ ἐκ πίστεως δικαιοσύνη οὕτω λέγει· «Μὴ εἴπῃς ἐν τῇ καρδίᾳ σου, τίς ἀναβήσεται εἰς τὸν οὐρανόν;». Τοῦτ᾿ ἔστι Χριστὸν καταγαγεῖν· ἤ «τίς καταβήσεται εἰς τὴν ἄβυσσον;». Τοῦτ᾿ ἔστι Χριστὸν ἐκ νεκρῶν ἀναγαγεῖν. ᾿Αλλὰ τί λέγει; «᾿Εγγύς σου τὸ ῥῆμά ἐστιν, ἐν τῷ στόματί σου καὶ ἐν τῇ καρδίᾳ σου»· τοῦτ᾿ ἔστι τὸ ῥῆμα τῆς πίστεως ὃ κηρύσσομεν. ῞Οτι ἐὰν ὁμολογήσῃς ἐν τῷ στόματί σου Κύριον ᾿Ιησοῦν, καὶ πιστεύσῃς ἐν τῇ καρδίᾳ σου ὅτι ὁ Θεὸς αὐτὸν ἤγειρεν ἐκ νεκρῶν, σωθήσῃ· καρδίᾳ γὰρ πιστεύεται εἰς δικαιοσύνην, στόματι δὲ ὁμολογεῖται εἰς σωτηρίαν.

Απόδοση σε απλή γλώσσα
Αδελφοί, ἡ σφοδρὴ ἐπιθυμία τῆς καρδιᾶς μου καὶ ἡ δέησή μου στὸν Θεὸ εἶναι νὰ ὁδηγηθοῦν οἱ ᾿Ιουδαῖοι στὴ σωτηρία. Μπορῶ νὰ σᾶς βεβαιώσω πὼς ἔχουν ζῆλο Θεοῦ, ἀλλὰ χωρὶς τὴ σωστὴ γνώση. Γι’ αὐτό, στὴν πράξη ἀγνοοῦν τὸ γεγονὸς πὼς μόνο ὁ Θεὸς μπορεῖ νὰ δικαιώσει τὸν ἄνθρωπο, καὶ προσπαθοῦν μὲ κάθε τρόπο νὰ δικαιωθοῦν μὲ τὰ ἔργα τους. Τὸ ἀποτέλεσμα εἶναι πὼς δὲν ἀποδέχτηκαν τὴ δικαίωση ποὺ προσφέρει ὁ Θεὸς μέσω τοῦ Χριστοῦ. Γιατὶ ὁ Χριστὸς εἶναι τὸ τέλος τοῦ νόμου, ἀφοῦ ἐκπληρώνει τὸν σκοπό του, δίνοντας τὴ σωτηρία σ’ ὅποιον πιστεύει. ῾Ο Μωυσῆς γράφει γιὰ τὴ δικαίωση ποὺ προέρχεται ἀπὸ τὸν νόμο, ὅτι ὅποιος πράττει σύμφωνα μὲ τὶς ἐντολὲς τοῦ νόμου, θὰ βρεῖ σ’ αὐτὲς τὴ ζωή. Γιὰ τὴ δικαίωση ὅμως ποὺ πηγάζει ἀπὸ τὴν πίστη, λέει· Μὴν ἀναρωτηθεῖς, ποιὸς μπορεῖ ν’ ἀνέβει στὸν οὐρανό; γιὰ νὰ κατεβάσει δηλαδὴ τὸν Χριστό. Οὔτε νὰ πεῖς, ποιὸς μπορεῖ νὰ κατεβεῖ στὸν ἅδη; γιὰ ν’ ἀνεβάσει δηλαδὴ τὸν Χριστὸ ἀπὸ τοὺς νεκρούς. ᾿Αλλὰ τί λέει; Κοντά σου εἶναι ὁ λόγος, στὸ στόμα σου καὶ στὴν καρδιά σου, καὶ ἐννοεῖ τὸν λόγο τῆς πίστεως ποὺ κηρύττουμε. ῍Αν ὁμολογήσεις μὲ τὸ στόμα σου πὼς ὁ ᾿Ιησοῦς εἶναι ὁ Κύριος καὶ πιστέψεις μὲ τὴν καρδιά σου πὼς ὁ Θεὸς τὸν ἀνέστησε ἀπὸ τοὺς νεκρούς, θὰ βρεῖς τὴ σωτηρία. Πραγματικά, ὅποιος πιστεύει μὲ τὴν καρδιά του ὁδηγεῖται στὴ δικαίωση, κι ὅποιος ὁμολογεῖ μὲ τὸ στόμα ὁδηγεῖται στὴ σωτηρία.


ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ (Μτθ. η´ 28-θ´ 1)
Τῷ καιρῷ ἐκείνῳ, ἐλθόντι τῷ ᾿Ιησοῦ εἰς τὴν χώραν τῶν Γεργεσηνῶν ὑπήντησαν αὐτῷ δύο δαιμονιζόμενοι ἐκ τῶν μνημείων ἐξερχόμενοι, χαλεποὶ λίαν, ὥστε μὴ ἰσχύειν τινὰ παρελθεῖν διὰ τῆς ὁδοῦ ἐκείνης. Καὶ ἰδοὺ ἔκραξαν λέγοντες· Τί ἡμῖν καὶ σοί, ᾿Ιησοῦ Υἱὲ τοῦ Θεοῦ; ἦλθες ὧδε πρὸ καιροῦ βασανίσαι ἡμᾶς; ῏Ην δὲ μακρὰν ἀπ᾿ αὐτῶν ἀγέλη χοίρων πολλῶν βοσκομένη. Οἱ δὲ δαίμονες παρεκάλουν αὐτὸν λέγοντες· Εἰ ἐκβάλλεις ἡμᾶς, ἐπίτρεψον ἡμῖν ἀπελθεῖν εἰς τὴν ἀγέλην τῶν χοίρων. Καὶ εἶπεν αὐτοῖς· ῾Υπάγετε. Οἱ δὲ ἐξελθόντες ἀπῆλθον εἰς τὴν ἀγέλην τῶν χοίρων· καὶ ἰδοὺ ὥρμησε πᾶσα ἡ ἀγέλη τῶν χοίρων κατὰ τοῦ κρημνοῦ εἰς τὴν θάλασσαν καὶ ἀπέθανον ἐν τοῖς ὕδασιν. Οἱ δὲ βόσκοντες ἔφυγον, καὶ ἀπελθόντες εἰς τὴν πόλιν ἀπήγγειλαν πάντα καὶ τὰ τῶν δαιμονιζομένων. Καὶ ἰδοὺ πᾶσα ἡ πόλις ἐξῆλθεν εἰς συνάντησιν τῷ ᾿Ιησοῦ, καὶ ἰδόντες αὐτὸν παρεκάλεσαν ὅπως μεταβῇ ἀπὸ τῶν ὁρίων αὐτῶν. Καὶ ἐμβὰς εἰς πλοῖον διεπέρασε καὶ ἦλθεν εἰς τὴν ἰδίαν πόλιν.

Απόδοση σε απλή γλώσσα
Εκεῖνο τὸν καιρό, ὅταν ἔφτασε ὁ ᾿Ιησοῦς στὴν περιοχὴ τῶν Γεργεσηνῶν, τὸν συνάντησαν δύο δαιμονισμένοι ποὺ ἔρχονταν ἀπὸ τὰ μνήματα, τόσο φοβεροί, ποὺ κανένας δὲν τολμοῦσε νὰ περάσει ἀπὸ κεῖνο τὸν δρόμο. Καὶ μὲ κραυγὲς τοῦ ἔλεγαν· «Τί δουλειὰ ἔχεις ἐσὺ μ᾿ ἐμᾶς, Υἱὲ τοῦ Θεοῦ; ῏Ηρθες ἐδῶ νὰ μᾶς βασανίσεις πρὶν τὴν ὥρα μας;» Μακριὰ ἀπ᾿ αὐτοὺς ἔβοσκε ἕνα μεγάλο κοπάδι χοίρων. Καὶ οἱ δαίμονες τὸν παρακαλοῦσαν λέγοντας· «῍Αν εἶναι νὰ μᾶς διώξεις, ἄφησέ μας νὰ πᾶμε στὸ κοπάδι τῶν χοίρων». Κι ἐκεῖνος τοὺς εἶπε· «Πηγαίνετε». Αὐτοὶ βγῆκαν καὶ πῆγαν στὸ κοπάδι τῶν χοίρων. Καὶ ὅλο τὸ κοπάδι ὅρμησε καὶ γκρεμίστηκε στὴ λίμνη καὶ πνίγηκαν μέσα στὰ νερά. Οἱ βοσκοὶ ἔφυγαν, πῆγαν στὴν πόλη καὶ ἀνάγγειλαν ὅλα τὰ συμβάντα καὶ ὅ,τι ἔγινε μὲ τοὺς δαιμονισμένους. Βγῆκε τότε ὅλη ἡ πόλη νὰ συναντήσει τὸν ᾿Ιησοῦ, κι ὅταν τὸν εἶδαν, τὸν παρακάλεσαν νὰ φύγει ἀπὸ τὴν περιοχή τους. ῾Ο ᾿Ιησοῦς ἐπιβιβάστηκε στὸ πλοῖο, διέσχισε τὴ λίμνη καὶ ἦρθε στὴν πόλη του.

Πώς μαλακώνει μια σκληρή καρδιά;

Στην οικογένεια που συχνότατα πήγαινε ο Παππούς (άγιος Νικόλαος Πλανάς), τον χώρο τους εντός της αυλής τον είχε νοικιάσει ένας τσαγκάρης κομουνιστής, εκ των σημαινόντων στελεχών. Το μίσος του προς όλους, και εξαιρετικώς προς τους ιερείς, δεν είχε όρια. Εκεί που εργαζόταν παραληρούσε μονολογώντας, από πού θα αρχίσει με την παρέα του να σφάζουν τους παππάδες.


Και έλεγε:
- «Πρώτα – πρώτα, θα σφάξουμε τους παπάδες της Ζωοδόχου Πηγής».


Και έλεγε συνέχεια και για τους άλλους. Όπως σας είπα αυτός εργαζόταν εντός της αυλής. Ο Παππούς με την καλοσύνη του πήγε κοντά του και του λέει:
- «Καλησπέρα, παιδί μου».
Εκείνος, χωρίς να σηκώσει το κεφάλι του από την δουλειά του, κάτι μουρμούρισε. Το άλλο Σάββατο πήγε πάλι ο Παππούς:
- «Καλησπέρα, Λουκά μου».
Εκείνος του απάντησε «καλησπέρα», και πάλι χωρίς να σηκώσει το κεφάλι του. Σε τρίτη επίσκεψη, του λέει πάλι ο Παππούς:
- «Καλησπέρα, Λουκά μου, τι κάνεις παιδί μου»;
Εδέησε να πει «καλά, παππού».



Συνέχεια ο Παππούς να τον επισκέπτεται εκεί που δούλευε, ώσπου έσπασε ο πάγος. Σηκώνεται από τη δουλειά του, τού ασπάζεται με σεβασμό το χέρι, και λέει σε μας:
- «Όταν θα σκοτώσουν τους παπάδες, εγώ θα πω για τον παπα-Νικόλα να μην τον σκοτώσουν. Και όχι μόνο θα πω, αλλά θα τον περιφρουρήσω».


Κατόπιν όταν ερχόταν ο Παππούς, έσπευδε αυτός να τον συναντά και να του φιλά το χέρι. Ούτε ήξερε ο Παππούς τις προθέσεις του, ούτε από κομμουνισμό είχε ιδέα, ούτε και την μεταβολή του κατάλαβε -έτσι νομίζουμε εμείς.- Ποιος ξέρει πώς έβλεπε αυτός με το διορατικό της ψυχής του.


Λοιπόν, ο κομμουνιστής αυτός, όσα κηρύγματα και αν άκουγε και όσες συμβουλές να του έλεγαν, τίποτα από αυτά δεν θα μπορούσε να επιδράσει στην πωρωμένη ψυχή του, όσο η αγαθότητα του πολιού αυτού γεροντάκου, με το να τον επισκέπτεται όρθιος κάθε φορά, αδιαφορώντας αν αυτός κατ’ αρχήν τον περιφρονούσε.


Με την ευχούλα του Παππούλη μετανόησε. Και όταν σε λίγο καιρό αρρώστησε με μία ασθένεια (παράλυση των κάτω άκρων των ποδιών του) και πέθανε σε ηλικία 30 ετών, εκοιμήθη ως καλός χριστιανός και χωρίς να… σκοτώσει κανέναν.


Αυτήν την επίδραση είχε η φυσιογνωμία του Παππού σε όσους τον γνώριζαν. Και για αυτό δεν είχε εχθρό κανέναν. Μόνο τον σατανά, αλλά και αυτόν τον εκμηδένιζε δια της χάριτος του Αγίου Πνεύματος, που είχε εγκατασταθεί στην ψυχή του».







''Ο άγιος παπα-Νικόλας Πλανάς'', εκδόσεις Αστήρ σελ. 62-63