Με επιτυχία πραγματοποιήθηκε η εκδήλωση 30 του μηνός Οκτωβρίου στην Ενορία μας για τα 200 χρόνια απο την Ελληνική Επανάσταση. Η εκδήλωση είχε ως κύριο θέμα:<<Ο Επίσκοπος Σαλώνων Ησαΐας και η συμβολή της Εκκλησίας στον αγώνα του 1821 γενικά και ειδικά στην Φωκίδα>>.
Ο Εφημέριος του Ναού π.Κωνσταντίνος Παπαθανασίου προλόγισε και αναφέρθηκε στο ρόλο που έπαιξε η Εκκλησία και ιδιαίτερα οι Κληρικοί και Μοναχοί που έδωσάν την ζωή τους για την Πατρίδα και κάποιοι απο αυτούς έπεσαν ηρωικά στα πεδία των μαχών.
Το λόγο αμέσως μετά τον πήρε ο Ηλίας Θάνος τριτοετής του τμήματος Μαθηματικών Α.Π.Θ. και μέλος του Λαογραφικού-Ιστορικού συλλόγου Πολυδρόσου ο όποιος είχε απο νωρίς αναλάβει την εκδήλωση κατόπιν σηννενοήσεως με τον Εφημέριο του Ιερού Ναού.
Ο Ηλίας μας μίλησε για τον αφανή Ηρωα Επίσκοπο Σαλώνων Ισαια ο οποίος καταγόταν απο την Δεσφίνα μια μορφή που ξεχώρισε κατά την περίοδο εκείνη,τα Μοναστήρια τα οποία ήταν τα πρώτα προπύργια της Ελληνικής Επάναστασης.Τα βιβλία των μοναστηριακών βιβλιοθηκών χρησιμοποιήθηκαν για το δέσιμο φυσεκιών.
Οι μολυβδοσκέπαστοι τρούλλοι των μονών μεταβλήθηκαν σε πολλά βόλια.
Τα μοναστήρια έγιναν νοσοκομεία. Οι μονές έδωσαν χρήματα, τρόφιμα και όπλα στους αγωνιστές.
Σημαντική Δράση είχαν αναπτύξει ιερείς και μοναχοί από όλη την Φωκίδα στον Αγώνα.
Συγκεκριμένα αναφέρουμε από την κοντινή μας Αγόριανη:
-Παπαευσταθίου Αναγνώστης ή παπα-Αναστάσιος, Στρατιώτης
-Παπαθεοδώρου Αναγνώστης ή παπα-Νικόλαος,Υπαξιωματικός Β ́. Γι’ αυτόν τον αγωνιστή γράφει
ο Δ. Γ. Πανόπουλος: << Ο Νικόλαος Παπαθεοδώρου γεννήθηκε στην Αγόριανη Φωκίδος. Με την
έναρξη της επαναστάσεως ήταν Αναγνώστης, γι’ αυτό και κατά την διάρκεια του αγώνος ελέγετο
Αναγνώστης Παπαθεοδώρου. Στα Α.Α.(Αρχεία του Κράτος) φυλάσσεται έγγραφο του έτους 1846
το οποίο μας πληροφορεί την δράση του Παπαθεοδώρου>>. Απ’την ανωτέρω επιστολή
μαθαίνουμε ότι ο Αναγνώστη Παπαθεοδώρου πολέμησε υπό τον Γκούρα και τον Κομνά Τράκα απ’
την Αγόριανη. Ακόμη, πολέμησε υπό τις οδηγίες του Νάκου Πανουργιά και του Καραϊσκάκη.
Τέλος, υπό τον Ιωάννη του Γκούρα στα Σάλωνα (Άμφισσα) και με τον Υψηλάντη στην Θήβα. Στην
τελευταία μάλιστα αρίστευσε.
Ακόμη,
-Παπασταθόπουλος παπα – Αναγνώστης
-Αθανασίου Ιωαννίκιος, Ιερομόναχος Μ. Προφ. Ηλιού 1836
-Νικολάου Θεωνάς,Ιερομόναχος Μ. Προφ. Ηλιού 1836.
Ιδιαίτερη αναφορά αξίζει στον Σουβαλιώτη Γεωργίου παπα-Χρήστο πρόκριτο 1830 για τον οποίο
αν και δεν έχουμε στοιχεία αν πολέμησε ωστόσο ανήκει στην “γενιά του εικοσιένα”, όπως γράφει
ο Ευθύμιος Ταλάντης.
Τέλος το λόγο πήρε ο καθηγητής κ. Δημήτριος βασιλείου ο οποίος απήγγειλε ένα ποίημα του Ηλία Θάνου για την “ Μάχη της Σουβάλας”.
Τετρακόσια χρόνια σκοτεινιάς
διακόσια λευτεριάς
τα κατορθωματα που κανε ο ραγιάς
πως να εξυμνηθούν στους στίχους μιας βραδιάς.
Τους χτύπους της καρδιάς
μιας ολάκερης γενιάς
που φωνάζουν μην τα παρατάς
σε ολόκληρη την Ελλάς.
Γενναίοι οπλαρχηγοί
άνδρες γηραιοί
αλλά και νέοι που χαν τρελαθεί
από την σκλαβωμένη παλιοζωή.
Αλλά και γυναίκες που χωρίς χτροπές
αναδείχθηκαν σε σπουδαίες του αγώνα μορφές.
Όλοι αυτοί λοιπόν
δώσανε το παρόν
σε μάχες με νίκες
αλλά και τρομερές ήττες.
Μεγάλες χαρές
όμως και γυναικείες θρήνων κραυγές.
Με τη βοήθεια της Παναγιάς
και τους αγώνες της εκκλησιάς
τα 400 χρόνια παγωνιάς
λιώσανε μονομιάς.
Τελικά,
η επανάσταση του ραγιά
ήταν ριζωμένη στην καρδιά
γι’ αυτό και πέτυχε πολλά.
 |
